Boomverzorger Dirk Boonstoppel: 'Ik kan nu flink stampen!'

Dirk Boonstoppel (28) is een uitstervend ras: een bomenrooier pur sang, wiens beroep een ware passie is. Het is zichtbaar aan zijn outfit, aan zijn bus, aan zijn materialen. Alles is blinkend schoon, state of the art en hij kijkt er beretrots bij. Zijn bedrijf is klein, maar het aantal grote werken groeit. Daarom heeft hij een radiografisch bestuurbare  stobbenfrees gekocht, waarmee hij de 'grote jongens' uit grond kan krijgen, terwijl hijzelf op veilige afstand staat.

Auteur: Karlijn Santi Raats

Christo van Doorn van mechanisatiebedrijf Wim van Breda heeft al heel wat goede professionals gezien, maar volgens hem steekt boomverzorger Dirk Boonstoppel, eigenaar van DB Boomverzorging BV, er met kop en schouders bovenuit. 'Bomen rooien en verzorgen was vroeger een ambacht. Nu neemt de techniek veel van de zware werkzaamheden over en is het vak vaak maar één onderdeel bij de bredere groen- of loonwerkersopleidingen. Echte vakmensen worden dus schaarser, maar stobben frezen blijft in het bomenrijk van Nederland natuurlijk heel belangrijk. Gelukkig zijn er nog vakmensen als Boonstoppel. We kunnen allemaal met machines werken, ook met deze SCT-550H, maar Boonstoppel kan ermee lezen en schrijven. De machine is een verlengstuk van zijn arm. Hij kijkt er een keer naar, slaakt wat kreten van herkenning en gaat ermee aan het werk. Het oogt vervolgens kinderlijk eenvoudig wat hij doet, maar dat is het allesbehalve.'

Boonstoppel lacht als hij het compliment aanhoort. 'Mijn vader had vroeger een agrarisch bedrijf en hakte griendhout in de omgeving langs de rivier. Ik ging vaak mee en verzamelde het hout. Ik riep vanaf mijn tiende dat ik boomverzorger wilde worden. Ik was ook altijd laaiend enthousiast over machines in het algemeen: ik had een neus voor ingenieuze functies en voor machines die er netjes uitzagen. Het is nooit anders geweest. Ik ben gewoon helemaal weg van bomen en van hout.'

Productie opvoeren

DB Boomverzorging is een klein bedrijf in het grote werk. Boonstoppel werkt samen met gemiddeld vier zzp'ers. Hij is nog jong, maar het beroep is één van de zwaarste die er zijn. Hij zocht een stobbenfrees die hem kan ontlasten en die de productie kan opvoeren, want uit de aantallen haalt hij zijn winst. 'De hoeveelheid werk neemt toe en het werk is topsport. Eigenlijk ben ik toe aan vast personeel, maar dat is lastig. Het is een specifiek beroep en de meeste jongens om mij heen gaan als zelfstandige aan de slag. Ik wilde sneller kunnen werken en ook niet meer afhankelijk zijn van een loonwerker bij het frezen van heel grote stobben.'

^{Tekst loopt verder onder de afbeelding}

^{Christo van Doorn}

Verlengstuk van arm

Boonstoppel koos een SCT-550H met 75 pk-dieselmotor, een freesdiepte van 66 cm, een freesbreedte van ongeveer 180 cm en radiografische besturing. Het rupsonderstel is in breedte verstelbaar en er zit een dozerblad op. Met het opvoeren van de productiviteit zit het wel snor. Hij kan nu gewoon 'stampen', zoals hij zelf verwoordt. 'Vorige week heb ik een windsingel in een boomgaard verwijderd en op één dag 125 populierenstobben met een diameter van 40 cm uit de grond gehaald. Vijftig tot zestig flinke dennenstobben op één dag frezen is ook geen enkel probleem. Deze stobbenfrees is qua power vergelijkbaar met een stobbenfrees voor aan de trekker. In 20 minuten tijd is een stobbe van 50 cm helemaal weg. Maar je werkt er veel vrijer mee. De breedte valt mee: 85 cm. Hij is wendbaar en kan overal tussendoor in het bos. Ook is hij makkelijk over langere afstanden te transporteren en op locatie te brengen. Volgens Boonstoppel valt de breedte van de stobbenfrees reuze mee: 'Ik werk er ook mee in tuinen hoor, zowel grote als kleine! Vaak kan er een schuttinggedeelte uit of wordt de tuin net aangelegd. Ik kan hem eigenlijk overal snel indraaien.'
De productietoename heeft ertoe geleid dat Boonstoppel zijn verdienmodel heeft aangepast. 'Ik besefte dat ik mezelf niet tekort moet doen en ben van een uurtarief overgegaan naar een stukprijs. Dan kan ik ook kosten zoals de vervanging van beitels dekken, waar ik meer mee te maken krijg naargelang de machine meer wordt ingezet.'

Vervanging verslijtbare delen

De freesbeitels van gehard staal (widia) zijn de enige verslijtbare delen. Af en toe moeten ze worden vervangen. 'Ik kom weleens stenen tegen. Daardoor worden de beitels beschadigd; dat is onontkoombaar.' De gebruiker hoeft de beitelhouders niet om de haverklap te verwisselen. De beitels zijn voor een derde draaibaar, waardoor het scherpe deel weer vooraan komt te zitten en ze langer meegaan. 'Dat is een voordeel. Toch vervang ik ongeveer een keer in de paar maanden een beitel.' Het onderhoud is eenvoudig: de hydrauliek moet op peil blijven en van goede kwaliteit zijn en de filters moeten vervangen worden.

"Bij een te groot of te dik stuk stobbe staat het freeswiel automatisch stil"

Boonstoppel heeft lang gewerkt met een ander merk stobbenfrees op rupsonderstel. Die gebruikt hij alleen nog om af en toe boomstobben in tuintjes te rooien. 'De V-snaaraandrijving is een drama. De Herder-Fermex heeft hydraulische aandrijving; dat is een verademing. In de zomer staat de stobbenfrees soms een week stil, in andere periodes ga ik er soms dagelijks mee op pad. In de winter is het druk. Hij heeft in totaal zo'n 200 uur op de teller staan en loopt nog steeds als een trein.' Wanneer de stobbenfrees door zijn overdruk heen gaat, zoals bij een te groot of te dik stuk stobbe, staat het freeswiel automatisch stil. De olie blijft rondgepompt worden, dus er is geen gevaar dat er iets kapotgaat. De bestuurder heft de arm wat en kan daarna weer op vol vermogen door met frezen.

"Met dit formaat machine wil je radiografisch werken; dat is veilig"

^{Met de afstandsbediening kun je de agressiviteit van het zwenken fijn afstemmen.}

RC-besturing

Christo van Doorn van Wim van Breda: 'Met dit formaat machine wil je radiografisch werken; dat is veilig. Door de radiografische besturing staat Boonstoppel op veilige werkafstand, maar heeft hij een goed overzicht. Ook de lichamelijke belasting is minimaal.'
Een van de voordelen van de afstandsbediening is het fijn afstellen van de agressiviteit van het zwenken, zodat je de machine bijvoorbeeld langs een muur rustig kunt laten draaien. Andere voordelen zijn het handmatig instellen van het motortoerental tijdens het frezen en rijden en het bedienen van het dozerblad. Door het dozerblad naar beneden te duwen, waardoor de achterkant van het rupsonderstel omhoog komt, zet Boonstoppel de stobbenfrees wat rechter en dus stabieler tegen schuine oppervlaktes, zoals taluds. Het freesbereik is daardoor ook groter. Met de dozer kan hij na het frezen ook het gat dichtgooien en de grond egaliseren. Ook kan hij er houtsnippers mee wegschuiven. 'Je kunt er wat mee spelen en uiteindelijk kom je erachter wat de beste instelling is per boomsoort en -grootte. Dan wordt werken weer routine. Bij een zachte watercipres mag hij wat harder draaien dan bij een dikke eik; dan geef ik de machine ruim de tijd om te frezen', zegt Boonstoppel.

Alles zelf doen

Boonstoppel is vooral tevreden omdat hij nu volledig autonoom kan draaien. 'De SCT-550H kost een serieuze som geld, maar ik kan nu alles zelf, ook de grote stobben: frezen, wegkranen en wegrijden. De machine rendeert dus wat mij betreft geweldig.'

Bron: Boomzorg